• van: 1954
  • tot heden

Deze Terheijdense straat heeft in de loop der tijd al verschillende namen gehad: Markstraat, Dreef, Kerkdreef en nog langer geleden: Molenstraat en Molendijk.

Vóór de officiële straatnaaminvoering in 1954 heette deze straat eigenlijk Molenstraat. Deze naam wijst op een molen die vlakbij de haven heeft gestaan. Op het landkaartje uit 1637 staat, van boven naar beneden, de Markstraat, toen een dreef met bomen. De kerk en de molen zijn door tekenaar J. Blaeu duidelijk aangegeven. Links van de Markstraat ligt de lage Molenpolder. Dit verklaart waarom de straat lang geleden ook Molendijk genoemd werd. Dit stukje dijk was een onderdeel van de Zeedijk, die liep van Wagenberg tot aan de Bergen.

Tekening van J. Blaeu uit 1637
Tekening van J. Blaeu uit 1637.

Bij de invoering van de straatnamen en straatnaambordjes in 1954 lag het voor de hand om niet deze straat als Molenstraat te benoemen, maar de straat langs de tegenwoordige molen. Vandaar dat toen voor Markstraat is gekozen.

Aan het einde van de Markstraat heeft eeuwenlang de Mark gestroomd. Een brede rivier met eb en vloed tot in het begin van de 19e eeuw. In een wijde boog raakte de rivier het dorp en stroomde verder in westelijke richting. Achter in de Markstraat was een loswal voor de vrachtschepen en ooit vertrok daar dagelijks de trekschuit naar Breda. In de vijftiger jaren van de vorige eeuw is de rivier gekanaliseerd. Een stukje van de oude Mark is nu de jachthaven en de straatnaam verwijst daar naar.

Op het oude landkaartje uit de 80-jarige oorlog (1568-1648) is de kerk door twee bogen omgeven. De kerk was toen nog een van de weinige stenen gebouwen met heel dikke muren en zal daarom door de legerleiding zijn gebruikt en extra verschanst. De kerk heeft toen zwaar te lijden gehad en de toren is door brand verwoest. Die oorlogsschade heeft geleid tot een wederopbouw in 1617 met financiële steun van de Prins van Oranje. Een ander groot gebouw was het ‘Blokhuis of Omwaterd Slotje’. Dat heeft gestaan aan het einde van de Kleine Dreef.

Zowel dit straatje als het blokhuiscomplex staan op het kaartje. Ook de molen lijkt verschanst te zijn en van daaruit loopt een opvallend stevige aarden wal tot aan de tegenwoordige Molenstraat. De Kleine Schans bestond toen nog niet. Meer daarover in een volgens artikel over de Schansstraat.

Johan van der Made, (Rondom de Toren 1979)